Hepimiz günlük yaşamımızda önemli bazı randevuları,günleri, yapılacakları unutmuşluğumuz olmuştur. İşte zihin sarayı yöntemi bu unutulan önemli olayları hayal ederek unutmamamızı sağlayan ilginç ve güzel bir yöntem. Bir mekan yada görüntüyle unutulmaması gereken bilgiyi beyinde saklamaya yarar.
Hafıza Sarayı, Antik Roma’dan bu yana, inanılması güç hafıza özelliklerini elde etmek için kullanılan bir yöntemdir. 8 kez Dünya Hafıza Şampiyonu olan Dominic O’Brien, bu tekniği kullanarak 2808 adet iskambil kağıdını sırasıyla saymayı başarmıştır… bir kitabı baştan sona ezberlemek için de buna benzer teknikler kullanılır. İleri seviye Psikolojide kullanılan yöntemlerdendir. Hasta bilinçli veya biliçsiz kendi hafıza sarayına sokulur, çocukluğuna indirilir vesaire.
Hafıza Sarayı tekniklerini ya da bu tekniklerin varyasyonlarını kullanarak benzeri başarılara imza atmış sayısız örnek mevcuttur. Edebiyatta da bu tekniğe çeşitli göndermelerde bulunulmuştur. Thomas Harris’in Hannibal isimli romanında seri katil Hannibal Lecter, hasta kayıtlarını aklında tutabilmek için yıllara ait hatıralarını inanılmaz canlı görüntüler eşliğinde hafızasına kaydetmektedir.
Dominic O’Brien ya da Hannibal Lecter kadar üstün başarılara imza atmak zorunda değiliz elbette; ancak şundan emin olabiliriz ki Hafıza Sarayı yabancı dil öğrenirken, sınavlara hazırlanırken, sunum yaparken ve daha pek çok zihinsel aktiviteyi gerçekleştirirken son derece etkili bir tekniktir.
Hafıza Sarayı tekniği, daha önceden bildiğimiz yerleri iyi hatırlayabildiğimiz fikrine dayanır. “Hafıza Sarayı” ifadesi, çok iyi bildiğimiz ve kolaylıkla görselleştirebileceğimiz bir yer konusunda metafor olarak kullanılır. Hafıza Sarayı eviniz ya da işe giderken kullandığınız yol olabilir. Aşina olduğunuz bu yer, bilgiyi kaydedip gerekli gördüğünüzde kullanmak üzere oradan çıkaracağınız mekandır.
Hafıza Sarayı Nasıl Oluşturulur?
1- Mekanını (Sarayını) Seç
Öncelikle çok iyi bildiğiniz bir mekanı seçin. Bu mekanı ne kadar iyi tanıyorsanız ve görselleştirme yoluyla bu mekan içinde rahat gezeceğinize ne kadar eminseniz, bu tekniğin etkisi o kadar fazla olacak demektir. Zihninizin gözleriyle kolaylıkla her ayrıntısını görebileceğiniz bir yer olmalı. Bu kriterlere göre ilk akla gelen yer, evinizdir. Depolayacağınız bilgiler çok ise, çok zeki veya çok bilgili bir insan iseniz eğer, evinizi hafızanızda genişletebilir, ya da farklı odalar eklemek zorunda kalabilirsiniz. Çünkü her hatırayı ve bilgiyi bir eşya veya sembol ile ilişkilendireceksiniz ve düzenli bir sırayla dizeceksiniz.
Seçtiğiniz mekanın sadece statik bir görüntüsünü değil, farklı açılardan ve perspektiflerden görünümünü, mekanı çeşitli rotalarda gezdiğinizde nelerle karşılaştığınızı gözlerinizin önüne getiriyor olmanız gerek. Bu, tekniği güçlendirerek, hafızanıza aldığınız bilgileri belirli bir sırada hatırlamanızı kolaylaştırır.
Yaşadığınız şehirdeki meşhur ve işlek caddeler, işe ya da okula giderken kullandığınız sokaklar, şu anki ya da geçmiş yıllardaki okulunuzda sınıfınızdan kütüphaneye giderken izlediğiniz yol, iş yerinizde sizin masanızdan patronun odasına uzanan patika… Tüm bunlar Hafıza Sarayı’na örnek olabilir.
2- Ayırtedici Özellikleri Listele
Şimdi seçtiğiniz mekanın belirleyici özelliklerini belirleyip bunlara konsantre olma zamanı! Mesela, dışarıdan evinizin içine uzanan yolu seçtiyseniz, karşınıza çıkan ilk şey muhtemelen sokak kapısı olacaktır. Devam edin ve sırasıyla neler gördüğünüzü inceleyin. İlk odada neler var mesela? Odayı metodik olarak analiz edin, örneğin soldan sağa, sırasıyla objeleri gözden geçirin. Dikkatinizi çeken bir şey var mı? Oturma odasındaki orta sehpa ya da duvardaki güzel bir tablo olabilir. Bu işlem süresince zihinsel notlar tutun. Bunlar daha sonra bilgi parçalarını depo etme konusunda size yardımcı olacak olan “Hafıza Odacıklarıdır”.
3- Mekanını Zihnine Yerleştir
Tekniğin %100 etkili olması için mekanı olabildiğince her detayıyla zihninize yerleştirmeye çalışın. Eğer görsel yetenekleri gelişmiş bir insansanız, bunda zorlanmayacağınızı söyleyebiliriz. Değilseniz işte size birkaç ipucu:
Mekanı, detayları sesli şekilde tekrarlayarak gezin.
Önemli noktaları bir kağıda yazın, bu noktaları gözünüzün önünde canlandırarak yüksek sesle tekrar edin.
Aklınızda tutmaya çalıştığınız ayrıntılara hep aynı açıdan bakın.
Mekanı zihninize yerleştirdiğinizden emin olduğunuzda Hafıza Sarayınız kullanıma hazır demektir.
4- İlişkilendir
Şimdi sarayınızın kralı/kraliçesi sizsiniz! Onu istediğiniz gibi kullanabilirsiniz. Hafıza Sarayı tekniği görsel ilişkilendirme yoluyla kullanılır. Süreç son derece basit: Mekandaki bir imajı ele alın. Bu sizin “Hafıza Çiviniz” olacak. Bu imajı, hafızanıza almak istediğiniz şeyle ilişkilendirin. Her “Hafıza Çivisi” Hafıza Sarayımızın ayırt edici bir özelliğidir.
Görsel ilişkilendirme yapmanın yöntemleri vardır: Çılgınlaştır, renklendir, garip-olağandışı hale sok, tersyüz et… Bu özelliklere sahip şeyler daha kolay hatırlanır, öyle değil mi? Hafıza Sarayınız olan mekanı gerçek hayatta eşi benzeri olmayacak denli özgün ve özel kılmaya çalışın.
İsterseniz size örnek olması amacıyla basit bir bilgiyi hafızamıza yerleştirmeyi deneyelim. Mesela alışveriş listesi… İlk malzememiz domates olsun. Zihinsel olarak kendinizi Hafıza Sarayınız olan mekana transfer edin ve giriş kapınızı gözünüzün önüne getirin. Şimdi domates ile giriş kapısını ilişkilendirin. Örneğin kapı koluna asılmış kıpkırmızı domateslerin olduğu bir fileyi hayal edin ve taze domateslerin mis gibi kokusunu hissedin. Domateslerle giriş kapısını ilişkilendirdiğinize emin olduktan sonra yürümeye devam edin. Önceden zihninize kaydettiğiniz sıradaki obje ile listenizdeki bir başka malzemeyi ilişkilendirin.
Örneğin, karşınıza çıkan ilk odadaki evlilik fotoğrafınızla yumurtayı özdeşleştirebilirsiniz. Gelinin elinde tuttuğu kocaman çiçek demetinin içinde yumurtaların olduğunu hayal edebilirsiniz. Bunlar sadece benim sunduğum örnekler. Farklı ilişkilendirmeler yapmak sizin hayal gücünüze kalmış. Bu yöntemi kullanarak listenizdeki diğer malzemeleri de sırasıyla Hafıza Sarayınıza yerleştirebilirsiniz.
Mesela bir arkadaşınızın doğumgününü hatırlayacaksanız, örneğin doğumgünü 19 Haziran ise, 19 Haziran, sizin sokağınızın ismi veya kapı numaranız, zil üstündeki adınız olsun. Sadece Hafıza Sarayı’na girdiğinizde değil, gerçek hayatta da evinize girerken, sokağınızdan geçerken bu bilgi aklınıza gelecektir ve zamanla ister istemez etiketlediğiniz her bilgi kendini size hatırlatacaktır.
5- Sarayını Ziyaret Et
Bu aşamada tekniğe alışmak için Hafıza Sarayınızda baştan sona bir gezi yapacaksınız. Tabi ki zihninizde…
Nedir bu zihin haritaları?
Zihin haritaları sadece not tutma sistemi olarak değil, düşünceleri oluşturmak, görselleştirmek, tasarlamak ve sınıflandırmak ile birlikte, eğitim alanında, organizasyonda, problem çözümünde ve karar alma süreçlerinde de etkin olarak kullanılmaktadır. Ana konu veya tema merkezde olmak üzere bilgiler arasındaki anlamsal ya da diğer bağlantılar anahtar kelimeler ve görsel resim ve şekillerle desteklenmektedir. Elemanları kelimeler, resimler, çizgiler, semboller, renkler ve şekillerdir.
Kelimelerin kollar üzerine önem büyüklüğüne göre dağıtılmış ve belli bir sistem ile görselleştirilmiş haritalara zihin haritaları denir.
