Nasa Orion Uzay Aracı

Orion (uzay aracı) (MPCV – Multi-Purpose Crew Vehicle) NASA’nın çok amaçlı uzay yolculukları için tasarlamakta ve denemekte olduğu yeni nesil mürettebat aracıdır. Amerikan uzay aracının alçak Dünya yörüngesi (LEO) ötesindeki hedeflere dört astronotluk bir ekibi taşıması amaçlanmıştır. Şu anda Uzaya Fırlatma Sistemini başlatmak için NASA tarafından geliştirilmekte olan Orion, Mars, asteroitler ve insani keşfi kolaylaştırmak ve gerekirse UUİ mürettebatı veya sarf malzemesi almak için tasarlanmıştır.
Proje NASA tarafından 24 Mayıs 2011 tarihinde açıklanmıştır. Tasarımı iptal edilen TakımYıldız Programından Orion Ekip Keşif Aracına dayanmaktadır. Orion iki ana modülden oluşmaktadır. Orion’un kumanda kapsülü Lockheed Martin firması tarafından üretilmiştir. Orion servis modülü Avrupa Uzay Ajansı tarafından Airbus Savunma ve Uzay şirketine yaptırılmıştır.
İlk insanlı uçuşun 2021 yılında yapılması planlanmıştır ancak sonradan 2023 yılına ertelenmiştir.
İlk uçuşunu 4 Aralık 2014 tarihinde insansız olarak test amaçlı yapılması planlansa da yaşanan teknik aksaklıklar ve hava koşullarının elverişsiz olması nedeniyle deneme 5 Aralık 2014’e ertelenmiştir. 5 Aralık 2014 Cuma günü yerel saatte sabah 07:05’te Delta IV roketi ile Orion’un ilk uzay yolculuğu başarılı bir şekilde başlamıştır. Yeryüzünden 3.600 mile (5.800 km) yükseklikte, dünya çevresinde 2 tur atan uzay aracı paraşütleri yardımı ile San Diego’nun 965 km güney batısında Pasifik Okyanusuna yerel saat ile 11:29’da iniş yapmıştır. Orion bu yolculukta 20.000 mph (32.000 km/sa) hıza ulaşmıştır

NASA’nın 2030’larda insanları Ay’a taşıyacak olan yeni Orion kapsülü geçen Aralık ayında ilk kapsamlı test uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi ve Dünya’dan 5800 kilometre uzaklaştı. Bu testte insansız olarak uçan Orion, Apollo Ay seferlerinden kırk yıl sonra Dünya’dan uzaklaşan ilk uzay aracı oldu.
Uzay Yolu Orijinal Dizi’de Kaptan Kirk, Atılgan’ın yolculuklarını “Kimsenin gitmediği yerlere cesurca ulaşmak” cümlesiyle tanımlıyordu. Ancak karizmatik astrofizikçi Neil DeGrasse Tyson’ın dediği gibi NASA son 40 yıldır bu hayali unuttu ve Güneş Sistemi’ni keşfetmek yerine “Herkesin gittiği yerlere cesurca ulaşıyor”, yani alçak yörüngedeki Uluslararası Uzay İstasyonu uçuşlarıyla yetiniyor.
Bununla birlikte, önümüzdeki 20 yıl içinde insanları Mars’a taşıması planlanan Orion mürettebat aracı, bütçe yetersizliği ve politik irade eksikliğinden kaynaklanan bu kısır döngüyü kırabilir.
Mars One projesi ile 2024 yılına kadar Mars’a bir daha geri gelmemek üzere cesur yerleşimciler göndermeyi planlayan Hollandalı girişimci Bas Lansdorp ile Mars Derneği’nin kurucusu olan havacılık ve uzay mühendisi Robert Zubrin 2030’larda Mars’a insan göndereceğimizi umuyor.

İNSANLAR MARS’A NE ZAMAN GİDECEK?
Bas Lansdorp çok daha iddialı ve Mars’a gidecek olan astronotları Dünya‘ya geri getirme kaygısı taşımadıklarını belirterek, sadece kitle kaynak fonlar yoluyla 2024’te, yani NASA’nın en iyimser tahminlerden 9 yıl önce Mars’a kalıcı yerleşimci göndereceklerini öne sürüyor.
Mars One projesi uzmanlarına göre projenin maliyeti sadece 4 milyar dolar olacak ki bu da bir Amerikan uçak gemisinin fiyatıyla karşılaştırabilecek bir rakam. Ancak bu rakam ne kadar gerçekçi?

40 YIL SONRA İLK KEZ
Orion mürettebat aracı aslında gerçek bir uzay gemisi değil. Mars’a gidecek uzay gemisinin daha büyük bir servis modülüne ve daha büyük roketlere sahip olması gerekiyor. Gerçek bir uzay gemisi roketler, servis modülü, Orion mürettebat modülü ve iniş sistemleriyle birlikte bir bütün oluşturuyor.
Nitekim NASA, Orion’ın son Apollo uçuşundan bu yana Dünya’dan 5800 kilometre uzaklaşan ilk uzay aracı olmasına karşın (uyduları saymazsak), sonraki test uçuşunu 2018 yılına ertelediğini açıklamak zorunda kaldı. Buna gerekçe olarak da bütçe yetersizliğini gösterdi.
Tabii 4 astronotun fiziksel ve zihinsel sağlığını yitirmeden uzayda aylarca yol alarak Mars’a sağ salim ulaşması için gereken ortamı, süreçleri ve en iyi uygulamaları tasarlamak da ayrı bir dert. Bu nedenle NASA önce Ay yörüngesine insan göndermeyi ve ardından aşamalı olarak gezegen uçuşlarını başlatmayı planlıyor.

Merak insanoğlunun vazgeçilmez bir unsurudur. Merakın giderilebilmesi için bilim öncülüğünde birçok çalışmalar yapılır. Tam da bu noktada NASA tasarladığı yeni uzay araştırma kapsülü ile Mars’ a doğru yeni bir adım attı. Bir delta roketinin üzerine yerleştirilen Orion, Florida’daki Cape Canaveral uzay üssünden fırlatıldı. Kapsülün, Dünya’nın etrafını 2 kez dolaşması amaçlanmıştır. Ayrıca bu uçuşta, yeni geliştirilen teknolojilerin de testi yapıldı. Orion teknolojisi, eğer herhangi bir nedenden dolayı mekiğin bilgisayarlarında bir resetleme meydana gelirse, bilgilerin yedekleneceği bir sisteme de sahiptir. Ve mekikte bir de telemetri sistemi bulunur. Yani mekik ile kara istasyonu arasında bilgi alışverişi yapılabilmesi için gerekli telsiz sistemi vardır. Mürettebatsız uçuş testi, 05 Aralık 2014 tarihinde başarıyla gerçekleştirildi. 06 Aralık 2014 tarihinde Pasifik okyanusuna 11 paraşüt ile başarılı bir iniş yaptı.

NASA’nın internet sitesinden yapılan açıklamaya göre, Orion uzay aracının fırlatış sonrasında, henüz taşıyıcı rokete bağlıyken ortaya çıkabilecek aksaklıklarda, roketten ayrılarak astronotların güvenle Dünya’ya geri dönmesini sağlayan tahliye sisteminin başarılı bir testi gerçekleştirildi.

“Ascent Abort-2” (Kalkış Tahliyesi-2) adı verilen deneme için, Orion personel taşıyıcı kapsülün test için tasarlanan bir versiyonu, Northrop Grumman şirketinin ABD Hava Kuvvetleri için geliştirdiği “Peacekeeper” roketiyle Florida eyaletindeki Cape Caneveral Uzay Üssü’nden atmosfere fırlatıldı.

Orion test aracı, yaklaşık 9,5 kilometre irtifa kazanarak yüksek aerodinamik stres bölgesine ulaştı. Bu noktada tahliye süreci başlatıldı ve milisaniyeler içinde harekete geçen tahliye motoru, kapsülü roketten ayırmayı başardı. Ardından devreye giren irtifa kontrol motoru, kapsülü çevirerek denge kazanmasını sağladı. En son aşamada ise iniş motoru devreye girerek kapsülü Atlantik Okyanusu’na indirdi.

NASA, Orion uzay aracını Ay’ı basamak olarak kullanarak Mars’a insanlı seferler yapmayı amaçlayan Artemis görevlerinde kullanmayı planlıyor.
Orion, astronotları derin uzaya taşıyacak ve daha sonra Mars’a götürecek yeni uzay aracının ismidir.

Orion uzay aracı; 3 metre uzunluğunda, 5 metre genişliğindedir. Olumsuz koşullara karşı dayanıklıdır. İçerisinde radyasyon ve sıcaklığı ölçmeye yarayan yaklaşık 1200 adet sensör bulunur. Ayrıca Orion’un bir özelliği ise Apollo uzay mekiğinden sonra astronot taşıyan ilk uzay aracı olmasıdır. Bugüne kadar uzayda gidebileceği en uzak noktaya gitmesi planlanıyor.

NASA’nın Orion’a yüklediği bazı görevler bulunuyor. 2023 yılında yapılacak olan ilk insanlı uçuşa kadar yapılması gereken bazı testler var.