Leonhard Euler (15 Nisan 1707, Basel , İsviçre doğumlu – 18 Eylül 1783, St. Petersburg , Rusya’da öldü ), İsviçreli matematikçi ve fizikçi, saf matematiğin kurucularından biri . Sadece geometri , matematik , mekanik ve sayı teorisi konularına belirleyici ve biçimlendirici katkılarda bulunmakla kalmadı , aynı zamanda gözlemsel astronomideki problemleri çözmek için yöntemler geliştirdi ve matematiğin teknoloji ve halkla ilişkilerde yararlı uygulamalarını gösterdi.
Leonhard Euler Kimdi?
Leonhard Euler matematiğin en öncü düşünürlerinden biriydi, bir akademi akademisyeni olarak bir kariyer kurdu ve diğerleri arasında geometri, trigonometri ve kalkülüs alanlarına büyük katkı sağladı. Hayatı boyunca yüzlerce makale ve yayın çıkardı ve görme yetisini kaybettikten sonra yayınlamaya devam etti
Hayatın erken dönemi ve eğitim
Leonhard Euler, 15 Nisan 1707’de İsviçre’nin Basel kentinde doğdu. Euler, başlangıçta kırsal bir din adamı olarak kariyer yapmayı planlasa da, matematiğe erken bir yetenek ve eğilim gösterdi ve bu nedenle, Johan Bernoulli ile çalıştıktan sonra, Basel Üniversitesi’ne gitti ve gençlik yıllarında yüksek lisansını kazandı. 1727’de Rusya’ya taşınan Euler, St.Petersburg Akademisi’ne fizik profesörü olarak katılmadan ve daha sonra matematik bölümünü yönetmeden önce donanmada görev yaptı.
1734’ün başlarında Katharina Gsell ile evlendi, çiftin birçok çocuğu olacaktı, ancak aralarından sadece beşi yaşadı. Çift, Katharina’nın ölümüne kadar 39 yıl evli kaldı ve Euler, sonraki yıllarda üvey kız kardeşiyle yeniden evlendi. 1736’da birçok kitabının ilk kitabı olan Mechanica’yı yayınladı . On yılın sonunda, kartografi çalışmaları nedeniyle ateş ve aşırı efordan muzdarip olan Euler, sağ gözünden görme kabiliyetinde ciddi şekilde engellendi.
Devrimci İlkeler
Euler, kariyeri boyunca, bildiğimiz modern matematiğin çoğunun temelini oluşturan bir dizi ilke buldu. Diğer başarılar lejyonu arasında geometri, trigonometri, hesap, diferansiyel denklemler, sayı teorisi ve not ve f (x) ‘ in kullanımı da dahil olmak üzere notasyonel sistemler alanlarında devrimci bir düşünürdü . Euler’in Kimlik teoremi, çoğu zaman denklemlerin en zevkli olanı olarak anılır ve çalışmaları ayrıca astronomi / ay hareketi, akustik, mekanik ve müzik alanlarına odaklanır.
Euler, yaşamı boyunca ünlü bilim ve felsefe dizisi Letters to a German Princess de dahil olmak üzere yüzlerce makale ve yayın yazmış, oldukça üretken bir yazardı .
İlk matematik bilgilerini, babası Paul Euler’den aldı. İlahiyat öğrenimi görmek üzere, Basel Üniversitesine gönderildi. Burada Jean (I) Bernovilli ‘nin derslerine devam etti. O’nun oğulları ile yakın arkadaş oldu. Onlar, Katerina I tarafından Saint-Betesburg’a çağrılınca, Euler de beraber gitti. 1732 yılında, İsviçre’ye dönen Daniel Bernouilli’nin kürsüsünde, O’nun yerini aldı. 1735 yılında, Mekanik Üstüne İnceleme (Traite Comple de Mecanique) adlı kitabı yayımlandı. Bu eserdeki konular, analizin, hareket bilimine uygulandığı ilk eserdir. 1741 yılında, Frederich II tarafından Berlin’e davet edildi ve 1744 yılında, Berlin Akademisi Matematik Bölümü Müdürü oldu.
Kendilerine oranla, bazı belirsiz fonksiyonların, bütün öteki fonksiyonlardan daha büyük ve daha küçük olduğu eğrileri veya yüzeyleri belirlemeye yarayan, Eş Çevreler Teorisi (Theorie des Isoperimetres) adlı eserini bu sırada bitirdi. Euler, bu eserinde, konu ile ilgili çözümlerin metodunu geliştirdi ve bunu genel bir formülle gösterdi. Aynı yıl, Gezegenlerin ve Kuyrukluyıldızların Hareket Teorisi (Theroie du Mouvement des Planetes et des Cometes) adlı eserini yayımladı. Mıknatıslanma Torisi (Theroie de L’ Aimantation) için, Paris Fen Akademisinin koyduğu ödülü kazandı. Bu yıllarda, Prusya Kralı’nın istediği, balistik problemleri çözdü. Kralın yeğeni, Anhalt-Dessau Prensesi, O’ndan fizik dersleri almak istedi. Yine bu sırada, Sonsuz Küçükler Analizine Giriş (İntroduction in Analysis İnfinitrom) (1748) ve Diferansiyel Hesabın Kuruluşları (İntotuones Calculi Differeniolis) (1755) adlı iki eseri yayımlandı. Bu kitaplar, uzun yıllar, konusu ile ilgili temel eserler sayıldı.
1776 yılında; Katerine II tarafından, Saint-Petersburg’a çağrıldığı sırada, öbür gözünü de kaybetti. Fakat bu sakatlık, O’nu çalışmalarından alıkoymadı ve İntegral Hesabın Kuruluşları (İnstitutiones Calculi İntegralis) (1768-1770) adlı eserinin çıkmasına engel olmadı.
Paris Fen Akademisi, Euler’in birçok çalışmalarını mükafatlandırmıştı. Ay teorisini, yeniden geliştirmesi için, 1770 ve 1773 yıllarında bir yarışma açtı. Bu yarışmayı, Euler ve oğlu Johann Alberecht kazandı.
Euler, matematikte yeni olan; Euler Açıları, Euler Çemberi, Euler Değişmezi, Euler Doğrusu, Euler Formülleri, Euler Fonksiyonu, Euler şekilleri gibi, pek çok yeni kavramlar kazandırdı.
1735 yılında sağlık sorunları başladı. 1738’den itibaren bir gözü tamamen kör oldu; 1740’dan itibaren diğer gözü de zayıfladı. Bu sıralarda çok ün kazanmıştı. 1738 ve 1740 Paris Akademisi büyük ödüllerini aldı. 1741’de Büyük Frederik’in davetiyle Berlin’e döndü. Berlin’de mutluluk dolu günler geçirdi. 1744’te Berlin Akademisi kuruldu; Maupertis başkan, Euler de onun yardımcısı oldu. Çok meşguldü. Akademinin kütüphane ve bilimsel yayınlar komitesinde çalışıyor; hükümete piyangolar, sigorta, ücretler, emekli aylıkları ve topçuluk konularında danışmanlık yapıyordu. Berlin’de kaldığı 25 yıl zarfında analiz, diferansiyel denklemler, varyasyonlar hesabı, gezegenlerin yörüngeleri, balistik, gemi inşası, ayın hareketi gibi konularda 380 makale yayınlamıştır. 1759’da Maupertis’in ölümü üzerine akademinin başkanı olur. Euler, 1766 yılında Petersburg’a döner; döndükten kısa bir süre sonra tamamen kör olur. 1771’de evi yanar; canını ve matematik notlarını zor kurtarır. Tamamen kör olmasına rağmen çok güçlü hafızası sayesinde çalışmalarını sürdürdü. O zaman 59 yaşındaydı. Tüm çalışmalarının yarısını 59’undan sonra yapmıştır. Bu çalışmalarında iki oğlu, torunu, damadı ve akademiden bazı görevliler Euler’e yardımcı olmuştur. Matematiğin neredeyse her dalında, fizik, astronomi, optik gibi diğer bilim dallarında zamanının bilinen tüm bilgilerini gözden geçirip düzenlemiş, eksikleri ve boşlukları doldurmuş, önemli katkılarda bulunmuştur. Çalışmaları 1783’te ölümünden sonra 50 yıl daha yayınlanmıştır.
Hiçbir matematikçi Euler kadar yayın yapmamıştır. Neredeyse 900’e yakın makale, inceleme, kitap ve başka eserler kaleme aldı. Bunların yaklaşık yarısı, neredeyse kör olduğu ve her şeyi asistanlarına dikte ettirdiği ikinci Sen Petersburg dönemine aittir. Euler yaklaşık 560 farklı başlıktaki eser yayımlamış olsa da bundan daha fazlası yaşamı boyunca yayımlanamamıştı. Yetmiş yıldan bu yana Opera Omnia(tüm çalışmaları) ortalama her yıl bir büyük kitap çıkacak biçimde yayımlanmaya devam ediyor.
Euler kıskançlık nedir bilmeyen alçakgönüllü bir adamdı. Leibniz için söylendiği gibi o da başkalarının bahçesinde tohumlarını kendisinin verdiği bitkilerin çiçek açtığını görmekten çok memnun olurdu. Laplace’nin dediği gibi Euler zamanının tüm matematikçilerinin öğretmeniydi. 18. yy matematikte Euler çağı olarak adlandırılabilir ama etkisi sadece 18. yy ile sınırlı değildi. 19. yy’ın önemli matematikçilerinin ortaya koyduğu çalışmaların çoğu kaynağını doğrudan Euler’in çalışmalarından almıştır.
Kaynak
britannica.com
biography.com
dpu.edu.tr
tuba.gov.tr