Geçtiğimiz Aylarda marsa ulaşan Insıght aracı marsın kalbini dinlemeye başladı. İlk olarak iniş sonrası fotoğraflarını Dünya ile paylaşan araç yeni keşiflerinede başladı. Bunlardan en başta iki adet kulağa benzeyen yardımcı ekipmanlarıyla Mars’ın rüzgar ve bazı Jeolojoik özelliklerini dinleyen araç Marsta meydana gelen rüzgar seslerini dünya’ya ulaştırdı. Insıght hakkında merak ettiklerinizi paylaşıyorum.
Nedir Bu Insıght?
Schiaparelli’nin hüzünlü sonunu saymazsak, Curiosity‘den sonra altı buçuk yılın ardından Mars ile buluşan ilk uzay aracı olan InSight kızıl gezegen ile buluştu. Görev öylesine zorluydu ki, “New York’tan fırlatılan bir basketbol topunun Los Angeles’ta bir potaya girmesi kadar zor” olarak tanımlanıyordu. Ya da Ankara’dan fırlatılan bir basketbol topunun, Fas’ın Marakeş kentindeki bir potaya girmesi kadar zorlu bir görev. Bu iniş, başarıyla gerçekleşti! Güvenli bir şekilde yüzeye inen uzay aracı, inişten dakikalar sonra bizlere toz kaplı kamerasından ve robotik kolunda görüntü göndermeyi bile başardı.
Insight Bize Hangi Bilgileri Sağlayacak ?
Bugüne kadar Mars’a gönderilen “flyby, rover, probe, orbital” şeklinde 4 farklı tipte araç var. Bunlar Türkçesiyle “geçiş, kâşif, sonda, yörüngesel” olarak anılabilirler. InSight aracı ise aslında bir sonda.
Artık Mars yüzeyinde son derece hassas ölçüm mekanizmalarıyla donatılmış, gelişmiş bir deprem avcısı var. Aracın iniş yaptığı bölge ve yakınlarında gerçekleşen her türlü sarsıntı kaydedilecek, Dünya’daki depremlerle kıyaslanacak.
Bilim, kendisini yalanlamak için vardır. InSight ise bu şüpheciliğin Mars yüzeyindeki son temsilcisi. Mars’ın Dünya gibi tektonik plakalara sahip olmadığı düşünülüyor. Dediğimiz gibi düşünülüyor, peki ya öyle değilse? İşte bu merak sonucunda belki de Dünya üzerinde maddi değeri yüksek olan şeylere ulaşacağız.
InSight, Mars’ta bir zamanlar var olduğunda şüphe duyulan yabancı yaşamın izini sürecek. Bunun için yeraltından toplanan minerallerin inceleneceği insansız bir laboratuvara sahip.
InSight, Dünya’nın yaşlı hali olduğu varsayılan Mars’ta adeta geleceğe yolculuk yaptı. Dünya’nın ilerleyen yüzyıllarda nasıl bir yer olacağına dair net kanıtlarımız olacak.
4×4’lük bir arazi aracı boyutlarında olan InSight’ın tam olarak faaliyete geçmesi, sabit durduğu yerde laboratuvarını kurması 1 ay vakit alacak.
Bugüne kadar Mars’la ilgili tüm araştırmalar gezegenin yüzeyiyle sınırlı kalmıştı.
NASA‘nın daha önce Mars’a inmiş olan Curiosity ve Opportunity uzay araçları gezegenin yüzeyini görüntüledi ve örnekler topladı.
InSight’ın görevi ise Mars üzerinde gezip örnek toplamak olmayacak. Görev süresi boyunca aynı yerde duracak olan uzay aracı, sondaj yoluyla Mars’ın yeraltı yapısını inceleyecek.
Mars’taki sismik aktivite, yeraltı ısısı ve gezegenin çekirdeği konusunda veriler toplayacak olan InSight, çekirdeğin yapısı ve büyüklüğü konusunda da bilim insanlarının ilk kez fikir sahibi olmasını sağlayacak.
Mars’ın katmanlarının incelenmesi, sadece Mars konusunda değil, diğer gezegenlerin oluşumu konusunda da önemli bulguların elde edilmesini sağlayacak.
NASA’dan yapılan bir açıklamada “Kayalık gezegenlerin incelenmesi konusunda elimizdeki tek veriler Dünya’ya ait. Mars’ta elde edilecek bulgular bir karşılaştırma yapmamızı sağlayacak” deniyor.
InSight’ın elde edeceği bilgiler ışığında Güneş Sistemi’nin dışındaki gezegenleri değerlendirmek için de yeni bir bakış açısının yakalanabileceği belirtiliyor.
NASA ayrıca Insight’ın Mars’ı bir ‘zaman makinesi’ gibi kullanacağını da söylüyor:
“Mars Dünya ve Venüs’ün üçte biri kadar büyük. Daha az enerji barındırıyor ve birçok anlamda aslında bir fosil gezegen. Güneş Sistemi’nin oluşumuna dair sırlar da bu gezegenin derinliklerinde saklı.”