Bu farklı şekle sahip bir galaksinin keşfi, ilgi çekecek bir heyecan yaratmaya mahkumdur. 2012 yılında yapılan keşif, araştırmacılar tarafından büyük bir heyecanla karşılanmıştır. ökbilimciler, 65 milyon ışık yılı uzaklıktaki LEDA 074886 adlı bir galaksiyi incelediklerinde, bu düzlemsel dikdörtgen şekline sahip olduklarını keşfettiler. Normalde galaksiler, çoğunlukla yuvarlak ya da elips şeklinde olurlar. Bu keşif, galaksilerin şekilleri hakkında yeni bir anlayış sağladı. LEDA 074886, yüzde 0,1 ihtimalle ortaya çıkan çok nadir bir galaksi tipidir. Düzlemsel dikdörtgen şekli, galaksi içerisindeki yıldız oluşumlarının örgüsüne bağlıdır.
Dikdörtgen galaksiler, adından da anlaşılacağı gibi, düzlemsel olarak geniş ve uzun bir dikdörtgen şekline sahip olan bir galaksi türüdür. İlk olarak 1950’lerde, gökbilimciler Harlow Shapley ve Helen Sawyer Hogg tarafından tanımlandılar.
Dikdörtgen galaksilerin oluşumu hakkında kesin bir bilgi olmasa da, genel olarak gökbilimciler, bu galaksilerin kökeninin birleşen iki gökada olduğuna inanıyorlar. Daha önce spiral ya da eliptik galaksiler olan bu iki gökada, yer çekimi etkileşimleri sonucu birleşerek dikdörtgen şekline sahip bir galaksi oluşturuyorlar.
Bununla birlikte, bazı dikdörtgen galaksilerin birleşen iki gökadanın sonucu olmadığına inanılıyor. Bunun yerine, bu galaksilerin düzlemsel yapısı, büyük bir gaz bulutunun çökmesi sonucu oluştuğunu öne süren teoriler de mevcut. Bu gaz bulutunun çökmesi, dikdörtgen şeklini oluşturan maddelerin yoğunlaşmasına neden oluyor ve sonuçta bir dikdörtgen galaksi ortaya çıkıyor.
Bugüne kadar, dikdörtgen galaksilerin sayısı oldukça sınırlıdır ve gökbilimciler hala bu galaksilerin kökeni ve evrimi hakkında daha fazla bilgi edinmek için çalışmalarına devam ediyorlar.
Avustralya’daki Swinburne Teknoloji Üniversitesi’nden Alister Graham ve birkaç arkadaşı, LEDA 074886 olarak adlandırılan ve belirgin bir dikdörtgen şekline sahip olan bir cüce galaksi keşfini duyuruyorlar. “Çarpıcı bir benzerliği nedeniyle ona sevgiyle” zümrüt kesimli galaksi “diyoruz ve bir zümrüt kesimli elmasa çarpıcı bir benzerliği var,” diyorlar.
Galaksi, Eridanus takımyıldızında Dünya’dan yaklaşık 21 megaparsek uzaklıktaki yaklaşık 250 cüce galaksinin bulunduğu bir grupta yer alıyor. Sadece 10 milyar Güneş kütlesine sahip küçük bir galaksi. Buna karşılık, Samanyolu yaklaşık bin kat daha ağır.
Açık soru, nasıl oluştuğudur. Graham ve arkadaşları, zümrüt kesimli galaksinin iki disk galaksisinin birleşmesinden oluştuğunu düşünüyorlar, adeta birbirlerinin üstüne konulmuş birkaç pankek gibi
Galaksiler, karanlık maddeler, yıldızlar, gaz ve tozdan oluşan astronomik yapılar olarak tanımlanırlar. Dikdörtgen galaksiler, gök bilimciler tarafından incelenen bir tür galaksidir.
Makale Başlıkları
Dikdörtgen Galaksiler: Yapı, Özellikler ve Kökenleri
Galaksiler, evrenimizin en büyük yapılarından biridir. Yıldızların, gazların ve tozun bir araya gelmesiyle oluşurlar. Galaksiler, çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir, örneğin, sarmal, eliptik ve düzensiz galaksiler gibi. Ancak, son yıllarda keşfedilen ve dikdörtgen şekilleri nedeniyle ilgi çeken dikdörtgen galaksiler de var. Bu makale, dikdörtgen galaksilerin yapılarını, özelliklerini ve kökenlerini açıklamaktadır.
Dikdörtgen Galaksilerin Yapısı
Dikdörtgen galaksiler, tipik olarak düzlemsel diskler şeklinde oluşurlar, ancak diğer galaksilerden farklı olarak, bu disklerin kenarları düz ve diğer iki kenar kavislidir. Bu şekil, dikdörtgen şeklini andırır ve bu nedenle bu galaksilere dikdörtgen galaksiler denir.
Dikdörtgen galaksiler, diğer galaksiler gibi, merkezlerinde bir süper kütleli kara delik ve etrafında birçok yıldız, gaz ve toz içerir. Bu yıldızların çoğu, merkeze doğru gidildikçe daha yoğun hale gelir.
Dikdörtgen Galaksilerin Genel Özellikleri
Dikdörtgen galaksiler, düzlemsel disklerde, genellikle iki veya daha fazla uzunluğu olan dikdörtgen şekilli yapılar olarak tanımlanırlar. Bu yapıların çevresinde, spiral kollar, yıldız kümesi grupları ve gaz bulutları yer alır. Dikdörtgen galaksilerin merkezinde ise genellikle bir çubuk veya çubuk benzeri bir yapı yer alır.
Dikdörtgen galaksiler, genellikle sarmal galaksilere benzer şekilde hareket ederler. Yıldız oluşumu, dikdörtgen galaksilerde oldukça yüksektir ve bu da genellikle gaz ve tozun yüksek yoğunluğundan kaynaklanır.
Dikdörtgen galaksiler, gökbilimcilerin hala tam olarak anlayamadığı gizemli bir galaksi türüdür. Ancak son yıllarda yapılan araştırmalar, bu galaksilerin kökeni ve evrimi hakkında yeni ipuçları sunuyor.
Özellikle, gökbilimciler son yıllarda dikdörtgen galaksilerin sıradan eliptik galaksilerden farklı özellikler gösterdiğini keşfettiler. Örneğin, dikdörtgen galaksilerde, merkezi süper kütleli kara deliklerin çevresindeki yıldızlar daha düzenli bir şekilde hareket ediyor ve daha düz bir disk oluşturuyorlar. Bu durum, dikdörtgen galaksilerin spiral veya eliptik galaksilerden farklı bir evrimsel yol izlediğini düşündürüyor.
Ayrıca, dikdörtgen galaksilerdeki yıldız oluşumu oranları da diğer galaksi türlerine göre daha yüksek. Bu da, dikdörtgen galaksilerin aktif bir şekilde evrim geçirdiğini ve yıldız oluşumunun devam ettiğini gösteriyor.
Bazı araştırmacılar, dikdörtgen galaksilerin, çarpışan veya birleşen galaksilerin ortaya çıkardığı “galaktik kazalar” sonucu oluştuğunu öne sürüyorlar. Bu teoriye göre, çarpışan veya birleşen galaksilerin yerçekimi etkileşimi sonucu oluşan dalgalanmalar, gaz ve yıldızları dikdörtgen şekline zorlayarak bir dikdörtgen galaksi oluşumuna neden oluyor.
Dikdörtgen galaksiler hakkında yapılan son çalışmalar, bu gizemli galaksi türünün evrimi ve kökeni hakkında yeni bilgiler sağlıyor. Ancak, hala daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyuluyor ve gelecekteki çalışmalar, dikdörtgen galaksilerin sırlarını daha da açığa çıkaracaktır.
www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-2117698/Astronomers-rare-rectangular-galaxy.html
www.sciencedirect.com/science/article/pii/S092577212200092X
www.universetoday.com/94241/rare-rectangle-galaxy-discovered/
astronomy.com/news/2012/03/surprising-discovery-of-a-rare-emerald-cut-galaxy
www.sci.news/astronomy/article00218.html
