Mısırın İlk Firavunu Kimdir ?

Çoğu İnsan, Kral A-ha’nın aslında Menfis’in kralı olan Kral Menes olduğuna inanır. Menes, Birinci Hanedan krallarındandır. Aşağı Mısır ve Yukarı Mısır’ı birleştiren krallardan ilkidir. Antik Mısır, medeniyetinin en parlak devrini onun taç giydiği zamanda yaşamıştır. Menes, Menfis şehrini kurmuş ve yer olarak kolayca savunma sapabileceği Nil’deki bir adayı seçmiştir. O, Crocodopolis’in de kurucusudur.
M.Ö. 3100 – 3000 yılları arasında hüküm sürdüğü düşünülen ve bazı tarihçilere göre de Mısır’ın Erken Hanedanlık Döneminin ilk firavunu olduğu öne sürülen Menes, Antik Mısır’da hakkında birçok tartışma olan bir firavun olarak öne çıkmaktadır.
Özellikle Narmer Tabletlerinin bulunmasından önce Aşağı ve Yukarı Mısır’ın birleştiricisi ve gerçek anlamda ilk Mısır Firavunu olduğu düşünülen Menes’in sözkonusu tabletlerde hiçbir şekilde bahsedilmemesi, önemli bir tartışmayı ortaya çıkarmış ve günümüzde birçok tarihçi bu arkeolojik buluntular neticesinde, Narmer’in ilk firavun ve Mısır’ın birleştiricisi olduğu konusunda görüş birliği içerisindedir.
Tarihsel kayıtların çok net olmaması ve çeşitli firavun listelerinde görülen farklılıklar sebebiyle, günümüzde Menes’in Narmer ya da Hor-Aha’ya ait bir isim olduğu düşünülmekte ve Antik Mısır’daki ünlü Memphis şehrinin kurucusu olduğu düşünülmektedir.

Bazı firavunlar listesinde Min ya da Meni diye de adlandırılmış olan Menes’in Manetho’nun kitabından 62 yıl hüküm sürdüğü ve bir su aygırı tarafından öldürüldüğünden bahsedilmektedir.
Aha’nın ölümü, hâlâ esrârını korumaktadır. Efsaneye göre Aha, Fayyum’da vahşi bir köpeğin ve Nil timsahlarının saldırısına uğrayarak ölmüştür. Aha’nın mezarı, Menfis’in en ünlü mezarı olan Saqqara (Sakkara)’da bulunmaktadır. Bu mezar, Mısır tarihinin bilinen en eski anıtıdır. 3. bin yılın başlarında yapılan bu mezarın bir kayaya oyulmuş beş odası vardır.

Menes’in egemenliğinin başlangıç tarihi MÖ 3100 olarak biliniyor.
Hem tarihsel metodu hem de radyokarbon tarihlendirmeyi kullanan diğer önemli tahminler onu MÖ 3273 – 3220 aralığına yerleştiriyor.
Bu Palet, uzmanların şimdiye kadar bulunan en eski hiyeroglif olduğuna inandıkları yazıtları içeren ve Üst ve Alt Mısır’ın Narmer kralı adı altında birleşimini tasvir ediyor.

Narmer veya Menes?
Tarih bize ikisinin aynı kişi olabileceğini gösteriyor.
M.Ö. 3. yüzyılda Mısırlı bir tarihçi olan Manetho’nun çalışmasına bakıldığında, Mısır’ın ilk ölümlü firavununu Menes olarak tanımladığı görülür. Dahası, M.Ö. 5. yüzyılda Yunan tarihçi Herodotus Men’leri Min olarak tanımladı ve 19. hanedanının (M.Ö. 13. yüzyıl) iki yerli kral listesinde onu Meni olarak adlandırdı.
Ancak, modern bilim insanları, efsanevi Men’leri Akrep, Narmer ve Aha isimlerini taşıyan bir ya da daha fazla eski Mısır kralı ile kesin bir sonuç elde edemeden tanımlamışlardır.
Torino Papirüsüne ve Herodotus Tarihine göre, Menes aynı zamanda Eski Krallık süresince Mısır’ın başkenti olan Memphis’in kurucusudur.
Eski Mısırlı rahipler, Yunan yazarı Herodotus’a bilimsel bir disipline göre kendini tarihin kurucusu olarak gördüğünü ve şehri inşa etmek için, Menes’in Nil kanalını yönlendirmeyi ve bir baraj inşa etmeyi emrettiğini söylemişlerdir.
Menes’in, ibadetlerini tanıttıkları ve bunları eski Mısır’a kurban ettikleri düşünülmektedir.
Pliny’nin çalışmasına bakıldığında ise, itibarı nedeniyle Menes’i, eski Mısır’a elektrik şebekesi getiricisi olarak görülür.

Bu döneme ait arkeolojik bilgilerin çok net olmaması sebebiyle, bazı bilimadamları Manetho’nun listesinde yer alan Menes ile Narmer’in hiyerogliflerdeki görünüm benzerliği nedeni aynı kişi olduğunu öne sürerken, bazı bilimadamları ise Narmer’in oğlu ve veliahtı olan Hor-Aha ile Menes’in aynı kişi olduğunu öne sürmüştür.
Ortaya atılan başka bir teoriye göre ise, Narmer’in Mısır’ı asıl olarak birleştiren ve Akrep Kral olarak adlandırılan bir Yukarı Mısır Firavunun yerine acilen tahta geçmek zorunda olan veliahtı olduğu öne sürülmüş, ve Mısır’ın birleştirilmesi zaferinin bu hızlı değişiklik nedeni ile Narmer’e ithaf edildiği iddia edilmiştir.