İtalya’nın Viganelle köyünde, yılın bir bölümünde güneş ışığı alabilmek için yansıtıcı dev aynalardan yararlanılıyor
Viganelle, İtalya’da Alp Dağları’nın vadilerinin kuytularına kurulmuş ve sadece 200 kişinin yaşadığı şirin ve küçük bir köy.
Bu köyün en büyük sorunu ise yılın bir bölümünde güneş ışığına tamamen hasret kalması… Viganelle köyü, her yıl 11 Kasım – 2 Şubat tarihleri arasında neredeyse 3 ayı güneş ışığından tamamen mahrum geçiriyor. Bu nedenle köy hem karanlık hem de normalden daha soğuk oluyor.
Uzun yıllardır Vianelle’de yaşayanları mutsuz eden bu sorun, romanlara, filmlere konu olabilecek bir şekilde çözüme kavuşturulmuş.
Viganelle Köyü’nü yukardan gören bir tepeye yerleştirilen 8 metreye 5 metre büyüklüğündeki dev aynalar, güneşten gelen ışığı köye yansıtarak gün ışığı alabilmesini sağlıyor.
Aynanın bilgisayara bağlı olması ile güneşin hareketleri takip edilebiliyor ve ışığı en iyi yansıtacağı açı ayarlanabiliyor.
Güneş ışığından yararlanabilmenin bedeli ise oldukça pahalıya mal olmuş. Yerel otoriteler ve bir banka tarafından finanse edilen proje 100 bin avro değerinde.
Viganella Köyü, yaz aylarında doğal, kış aylarında ise yapay güneş ışığı alan ilk yerleşim birimi olarak tarihe geçti.
Norveç’e de dev aynalardan kış güneşi
Benzer bir soruna benzer bir çözüm Norveç’in Rjukan kentinde de kullanılmış.
3 bin 500 kişinin yaşadığı Rjukan kenti de tıpkı Viganelle köyü gibi derin bir vadi içinde yer alıyor. Altı aylık kış mevsimi boyunca öğlen saatlerinde bile çevre dağların gölgeleri şehrin üzerine düşüyor.
Şehre güneş ışığı getirmek için her biri 17 metrekarelik üç ayna kullanılmış. Aynalar, helikopterle şehir merkezinin 450 metre üzerindeki dağa yerleştirilmiş.
Rjukan ana meydanına ışık getirmek için oluşturulan sistem de bilgisayarla kontrol edilerek, güneşi takip ediyor.
Yenilenebilir enerji sektöründe faaliyet gösteren Norveçli şirket Norsk Hydro’nun kurucularından Sam Eyde, 1907 yılında “Ayna Projesi” fikrini ortaya atan ilk kişi olsa da hayata geçirememişti. Eyde’nin fikrinin hayata geçtiğini görmek için Rjukanlıların tam 106 yıl beklemesi gerekmiş.
Norveç’te Rjukan kenti halkı dev aynalar sayesinde şehir merkezine kış güneşinin gelişini kutluyor.
Rjukan kenti derin bir vadi içinde.
Ve altı ay kış boyunca öğlen saatlerinde bile çevre dağların gölge şehrin üzerinde.
Ama dev aynalar projesi sayesinde ana meydana güneş ışığı dolunca, aralarında güneş gözlüğü çocuklar da olmak üzere, yaklaşık 1000 kişiden alkış koptu.
Rjukan’da aynalar kullanma fikri ilk 100 yıl önce önerilmiş.
Dev aynalarla gelen kış güneşi
Rjukan sakinleri aynaların resmi açılışı için Çarşamba günü kentin ana meydanında toplandı.
Bazıları şezlonglarda kokteyllerini yudumladı.
Diğerleri plaj voleybolu oynadı.
Güneşin yansıyan ışınları kent meydanını ışığa boğarken, orkestra Let the Sunshine in şarkısını çaldı.
Yüzlerinde sarı güneşler boyalı olan çocuklar ellerinde Norveç bayraklarıyla güneşin gelişini kutladı.
Yüz yıllık proje
Rjukan’ı da içeren Tinn bölgesinin belediye başkanı Steinar Bergsland “Yüz yıllık bir fikir bugün gerçek oldu” dedi.
Rjukan’a güneşin nasıl getirilebileceği sorusu ilk olarak Norveç mühendis ve sanayici Sam Eyde tarafından bir asır önce gündeme getirildi.
Zamanında, onun vizyonunu hayat ageçirecek teknoloji yoktu.
Bunun yerine, Rjukan sakinlerini kente bitişik dağın üstündeki kış güneşine ulaştırmak için bir teleferik kuruldu.
Tartışmalı proje
21. yüzyılın başında, dev aynalar planı gerçekçi bir seçenek haline gelmişti.
İtalyan köyü Viganella 2006 yılında benzer bir güneş aynası projesini hayata geçirmişti.
Proje çerçevesinde her biri 17 metre karelik üç ayna, helikopterle şehir merkezinin 450 üzerinde dağa yerleştirildi.
Bilgisayarlar tarafından kontrol edilen eğimli aynalar, Rjukan ana meydanına ışık getirmek için güneşi takip ediyor.
Bergsland “Rjukan imkansızı mümkün hale gelmiş bir yerdir” diyor.
Kaynak
Bbc.com
