Bildiğiniz üzere satranç oyunu gerçekten iyi hafıza ve zeka isteyen bir oyun tipidir. Hamleleri doğru yapmak oyunu ve oyuncuyu iyi hamleler ile alt etmek gerekiyor. Google bu konuda öğrenmeyide öğrenen yapay bir zeka geliştirmişti.
Yapay zeka yazılımları konusunda son yıllarda önemli adımlar atan Google, satranç üzerinde yoğunlaştırdığı AlphaZero yazılımını faaliyete geçirdi. İnsan için ustalaşmanın oldukça zor olduğu satranç oyununda, tarihte oynanan bütün resmi karşılaşmalar bu yapay zeka tarafından yalnızca 4 saatte öğrenildi.
Kurgu değil, bilim. Gelecekte değil, şimdi. Google sessiz sedasız tarih yazıyor.
Yeni araştırmasının sonucunu yayınlayan Google, yapay zeka yazılımı AlphaZero ile “süper insan performansı” geliştirdiğinden bahsediyor. Satranç ve uzak doğu kökenli Go gibi oyunlarla kapasiteleri test edilen yapay zekalar, artık insanın erişemeyeceği kabiliyetlere kavuşuyorlar.
Yeni yazılım AlpaZero, tüm insanlığın satranç bilgisini resmen yalayıp yuttu. Temelde yalnızca satranç kuralları öğretilen yapay zeka sadece 4 saat içinde, bütün resmi karşılaşmaların hamlelerini analiz etti, oyunlardaki hileleri ve taktikleri öğrenmeyi başardı.
Konu hakkında yorum yapan, dünyanın en büyük satranç ustalarından Garry Kasparov bunun çok büyük bir başarı olduğunu, AlphaZero’nun satranca ‘brute force’ yerine insan gibi yaklaştığını söylemiş. Gerçekten de StockFish saniyede 70 milyon hamleyi değerlendirirken AlphaZero yalnızca 80,000 hamle düşünüyor.
Konuyla ilgili en güzel yorumlardan biri de bir başka satranç ustası Peter Heine Nielsen’den gelmiş: “Sonucu öğrendiğimde, özellikle de oynanan maçları incelediğimde şöyle düşündüm: her zaman üstün bir uzaylı ırkı dünyaya gelip de bize nasıl satranç oynadıklarını gösterse nasıl olurdu acaba derdim. Sanırım artık cevabı biliyorum.”
Satranç için AlphaZero
AlphaZero’ya satranç oyununun mekanikleri tanıtıldı ve oyuna olan bilgi birikimini kendi öğrenmesi beklenildi. Böylelikle AlphaZero, satranç oyununun tarihi ve daha önce oyunun literatürüne girmiş açılış oyunları, savunma stratejileri gibi kavramları kendi kendine öğreniyor.
Alpha Zero’nun satranç becerilerini ölçmek için hâlihazırda Dünya’nın en iyi açık kaynak satranç yapay zekası olarak kabul edilmiş Stockfish ile bir maç yaptırıldı. Oyunun başlangıcında Stockfish oyunu daha hızlı ve daha iyi oynayan taraf. Ancak oyun oynanmaya başladıkça Alpha Zero’nun öğrenme algoritması devreye girdi ve oyunu daha hızlı oynamaya başladı. Oyunun açılışında “Fransız Açlışı” adı verilen bir oyunu çok sık oynayan Alpha Zero, oyunun devamında bu oyundan vazgeçiyor ve Queen Gambit, İngiliz açılışı ve Caro-Kahn açılışı gibi oyunları tercih ediyor. Üstelik bu açılışların oyun sırasında keşfedip kullanmaya başlıyor. Sonuç ise oldukça hayret verici. Birbirleriyle aynı seviye satranç bilerek başlayan ve oyun sırasında kendi kendilerini geliştirmeleri beklenen iki yapay zekayı karşılaştırılan maçta, Alpha Zero adına 28 galibiyet ve 72 beraberlik ile sonuçlanıyor.
Satrançta yapay zeka
1997 yılında IBM tarafından üretilen Deep Blue adında bir program ile satranç yapay zeka ilişkisinin ilk tohumları atıldı. IBM verilerine göre, saniyede 200 milyon hamleyi düşünebilen bir program olan Deep Blue, zamanının dünya bir numarası ve satranç üstadı Gary Kasparov ile oynamış, bu oyun 1-1 beraberlikle sonuçlanmıştı. Elbette maç büyük ses getirdi, Kasparov , oyuna kuşku ile yaklaştı. Deep Blue’nun bazı hamlelerinin insanlar tarafından yapıldığını iddia etti. Bu hikâye daha sonra “Game Over: Kasparov vs. The Machine” adlı çalışma ile belgeselleştirildi. 1997’den beri yapay zeka adına yapılan atılımı görmek adına Deep Blue ile Alpha Zero arasındaki farkı incelemek gerekirse, saniyede 200 milyon hamle görebilen Deep Blue’ya karşı Alpha Zero, aslında daha az pozisyonu öngörüyor ancak rakibinin oyununu da analiz edip, en doğru hamleyi görebiliyor. Daha az hamle hesaplayıp, öğrenme algoritması sayesinde sadece düşünen değil analiz edebilen bir iskelete sahip.
Kaynak
Medyascope
