Stonehenge neredeyse bilmeyen duymayan yoktur. Bu taşlar okadar gizemliki çeşitli komplo teorilerine bilim-kurgu filmlerine konu olmuştur. Yeri gelmiş uzaylılar yaptı bile denmiştir. Stonehenge konusunu detaylıca açıklanan verilerle ele alıyoruz.
İngiltere‘nin Wiltshire bölgesinde bulunan Stonehenge, dünyada en çok tanınan anıtlar arasında. Neolitik taş devri ile bronz çağı dönemlerine ait taş yapıların meydana getirdiği topluluk, mezar höyükleriyle çevreleniyor.İngilizce’de asılı taşlar anlamına gelen Stonehenge, astronomi, geometri ve Paganizmle ilişkilendirilse de hakkında bilimsel bir veri bulunmuyor. Eldeki verilere göre günümüzden 4,000-5,000 yıl önce şekil verilen devasa taş parçalarının en büyüğü 9 metre uzunlukta ve 25 ton ağırlığında. En büyük parçaya verilen isim Searsen.Taşların günümüzde bulunduğu bölgenin 32 km kuzeyindeki, Marlborough Downs’tan getirildiğine inanılıyor. Mavi taşlar (bluestones) olarak adlandırılan daha küçük boyuttaki taş parçalarının her biri en az 4 ton ağırlığında. Bu taşların Galler’in batısından, yaklaşık 225 km uzaklıktan getirildiğine inanılıyor.
İki dikey taşın üzerinde yatay olarak bulunan taş ise 7,3 metre yüksekliğinde. Taşların nereden, ne şekilde getirildiği ve kimler tarafından yerleştirildiği hala çözülemeyen bir gizem.
Stonehenge’in Yakınında Devasa bir Neolitik Taş Anıt Keşfedildi
İngiltere’deki Stonehenge’e sadece 3 km uzaklıktaki Durrington Walls adlı anıtın altında, daha erken döneme ait devasa bir taş anıt keşfedildi. Son teknoloji yöntemlerle kazı yapılmadan tespit edilen anıt, C-şekilli bir Neolitik arena oluşturan 90 dikilitaştan oluşuyor. Yeni anıtın kasıtlı olarak gömülmüş olmasının dini bir değişikliğe işaret ettiği düşünülüyor.
Arkeolojik çalışmalar, Stonehenge’in, başlangıçta dönemin elitlerinin gömüldüğü bir anıt mezarlık olarak inşa edildiğini gösterdi. Londra Üniversitesi’nden Profesör Pearson, büyük mavi taşlarla küçüklerin Wales’den MÖ 3000 yılında mezar taşı olarak getirildiğini ve yapının 200 sene boyunca da mezarlık olarak kaldığını belirtiyor. Daha önceleri, Stonehenge mezarlıklarında sadece erkeklerin gömüldüğü sanılıyor ve buna, yapının gizemini çözecek önemli bir bilgi gözüyle bakılmıyordu. Ancak, yeni tekniklerle yapılan çalışmalarda mezarlıklardaki kadın ve erkek sayısının eşit olduğu görüldü. Yapılan kazılarda bulunan çeşitli eşyalarla da (bir kraliyet asası, tütsülük olarak kullanıldığı tahmin edilen bir tarafı yanık olan küçük bir kase) buranın, dönemin dini/politik lideri ve onun ailesinin mezarlığı olduğu sonucuna ulaşıldı. 80.000’den fazla kemik parçasının incelenmesiyle de Stonehenge’in MÖ 2500’den itibaren, Britanyalıların biraraya gelerek bazı kutlamaları gerçekleştirdikleri bir tören festival alanına dönüştüğü sonucuna ulaşıldı. Profesör Pearson, Britanyalıların yanlarında getirdikleri hayvanlarla birlikte, yaz ve kış gündönümünü kutlamak için seyahat ettiklerini ve Stonehenge’in de bu törenlere ev sahipliği yaptığını söylüyor. Dışarıdan yerel bölgeye taşınmış, dik konumdaki otuz taştan oluşan, kavisli hâle getirilerek dik duran taşlarin üzerine yerleştirilen kiriş taşlarıyla çember şekli verilen bu yapının eskiden dinsel törenler için kullanıldığı biliniyordu. Çemberin ekseninin yaz dönencesindeki (21 Haziran) gündoğumuna doğru konumlandırılmış olması, buna karşılık, İrlanda’da yaklaşık olarak aynı zamanlarda inşa edilen Newgrange anıtının kış dönencesindeki (21 Aralık) gündoğumuna yöneltilmiş olması, anıtın astronomiyle ilişkilerini güçlendirmişti. Çünkü gökbilimci Sir Fred Hoyle’un araştırmaları Stonehenge’nin tutulmaları önceden tespit ettiğini kanıtlamıştı. Mezarlık olarak da kullanıldığı bilinen Stonehenge’in, sadecede bu amaçla yapılmış olduğuna imkan verilmediğinden, bu antik yapı gizemini asırlarca korudu. Neden yapıldığı hakkında çeşitli teorilerin üretildiği, Antik çağın en önemli simgelerinden Stonehenge, astronomi, astroloji, geometri, meteoroloji ve paganizmle ilişkilendirildi. Tarihi bundan yaklaşık 5000 yıl evveline uzanan Stonehenge, uzaylılarla bile ilişkilendirildi.
Arkeologlar Miken teorisinin çökmesiyle Stonehenge anıtlarıyla ilgili yeni bir tarihleme oluşturdular. Buna göre anıtın çevresinin ve kenarlarının İ.Ö. 2950 yıllarında yapılmaya başlandığı ve İ.Ö. 2900 ve 2400 tarihleri arasında diğer ahşap yapılarda anıta dahil edilmiştir bu tarihlendirmede daha eskiye dayandığı için Miken teorisini tamamen yıkmıştır. Bilimciler Stonehenge etrafında yaşayan insanların hiçbir dış bölgeden yardım almadan anıtları yaptığını kabul etmişlerdir. Dünyanın en sağlam anıtlarından bir tanesidir. Stohengenin inşasında Galler’deki Presli dağlarından taşlar kullanılmış ve anıt sağlamlaştırılmıştır. Buradan alınan taşların isimleri ”koyu bazalt”tır.
UNESCO Dünya Mirası Listesi‘nde yer alan Stonehenge, Orta Çağ’da inşa edilen dünyanın 7 harikasından biri olarak kabul ediliyor.Her yıl 800 bini aşkın ziyaretçinin geldiği alan, İngiliz Kraliyet Ailesi’ne ait ve saray tarafından yönetiliyor.
Kaynak
How it works
